Een drama, werd de site werk.nl. Maar IBM kreeg van het UWV alleen nog maar meer opdrachten – ook al worden de systemen uit angst voor een nieuwe crash zo min mogelijk aangeraakt.
Het vertrouwelijke memo dat begin 2013 binnen uitkeringsinstantie UWV circuleerde was explosief. Het UWV zat midden in een storm. Het aantal werklozen was sinds het begin van de financiële crisis nog nooit zo snel gestegen als in de eerste maanden van dat jaar. Tegelijkertijd was het deel van het UWV dat mensen aan een baan moet helpen (de voormalige arbeidsbureaus) vanwege bezuinigingen de helft van zijn budget en dus veel personeel kwijtgeraakt. Om dat op te vangen had toenmalig minister Henk Kamp (Sociale Zaken en Werkgelegenheid, VVD) besloten dat ‘werkcoaches’ van vlees en bloed konden worden vervangen door een website: werk.nl.
Nu meldde een memo dat dit nieuwe digitale arbeidsbureau, kosten 80 miljoen euro, alweer op omvallen stond. De memoschrijvers werkten voor SIG, een bedrijf dat het UWV inhuurde voor een onafhankelijke controle van de kwaliteit van zijn softwaresystemen. Die hadden, zo concludeerde SIG, een „lage toekomstvastheid”. In normale mensentaal betekent dat: werk.nl zou hoogstwaarschijnlijk binnenkort crashen.
Ineens stond zwart op wit wat sommige betrokkenen al maanden vreesden en probeerden te voorkomen. Sinds juli 2012 waren meer dan 500.000 werklozen verplicht via internet uitkeringen aan te vragen, cv’s in te vullen, sollicitaties te melden en wijzigingen in omstandigheden te melden. Ook konden ze vacatures zoeken en onlinetrainingen volgen. Al die mensen zouden worden getroffen.
Hier was geen sprake van een geïsoleerd, intern IT-probleem. Het UWV was een website geworden, een crash mócht niet plaatsvinden.
Toch gebeurde het, op 29 juli 2013. Elf dagen lang was werk.nl niet of slecht bereikbaar – stel je voor dat het bij je bank gebeurt, of met je internetprovider.
Dit is het verhaal van de pogingen van de raad van bestuur van het UWV om vanaf het najaar van 2012 tot de crash een structurele oplossing te vinden voor zijn automatiseringsproblemen. Het is ook een schoolvoorbeeld van een patroon dat vaker tot overheidsfalen leidt. Politici bedenken onuitvoerbaar beleid; bestuurders en topambtenaren schuiven aangekondigde problemen zo lang vooruit dat ze niet meer zonder grote schade kunnen worden opgelost. Het vermijden van risico’s en het beschermen van (politieke) imago’s krijgt prioriteit boven het verbeteren van overheidsdiensten voor burgers.
Lees meer: http://www.nrc.nl/handelsblad/2015/11/28/de-crash-was-voorspeld-en-hij-kwam-ook-1561053